Projekt zakłada nowelizację przede wszystkim Ustawy o rachunkowości oraz Ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (numer projektu UC14). Celem projektowanej ustawy jest m.in. wdrożenie unijnej dyrektywy PE i Rady UE 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) oraz dyrektywy delegowanej Komisji UE 2023/2775 z dnia 17 października 2023 r. w odniesieniu do dostosowania kryteriów wielkości przedsiębiorstwa dla mikro, małych, średnich i dużych jednostek oraz dużej grupy.
Celem nowelizacji jest przede wszystkim objęcie obowiązkami w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju wszystkich dużych jednostek, jednostek będących jednostkami dominującymi dużej grupy kapitałowej oraz małych i średnich jednostek dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym (z wyłączeniem notowanych mikroprzedsiębiorstw).
Obowiązek sporządzania sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju będzie wprowadzany stopniowo:
- w odniesieniu do lat obrotowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2023 r. obejmie duże jednostki zainteresowania publicznego (spółki giełdowe, banki, zakłady ubezpieczeń) lub jednostki dominujące dużych grup kapitałowych, zatrudniające ponad 500 pracowników oraz spełniające jedno z następujących kryteriów: suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego przekraczająca 110 mln złotych albo przychody netto ze sprzedaży przekraczające 220 mln złotych;
- w odniesieniu do lat obrotowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2024 r. obejmie wszystkie duże jednostki i jednostki dominujące dużej grupy, spełniające co najmniej dwa z kryteriów: suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego przekraczająca 110 mln złotych, przychody netto ze sprzedaży przekraczające 220 mln złotych, zaś średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty przekraczające 250 osób;
- w odniesieniu do lat obrotowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2025 r. obejmie będące emitentami papierów wartościowych w EOG małe i średnie jednostki, tj. podmioty (niebędące jednostkami dużymi) spełniające co najmniej dwa z kryteriów: suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego przekraczająca 33 mln złotych, przychody netto ze sprzedaży przekraczające 66 mln złotych, zaś średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty przekraczające 50 osób.
W celu ustalenia, czy dana jednostka uzyskała określony status, powyższe kryteria mają być brane pod uwagę w dwóch kolejnych latach obrotowych, tj. w roku obrotowym, za który jednostka sporządza sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy. Analogicznie, warunkiem utraty statusu jednostki danej wielkości jest zaprzestanie spełniania przez nią określonych kryteriów w dwóch kolejnych latach obrotowych.
Projekt nowelizacji przewiduje również szereg zwolnień i ułatwień dotyczących realizacji obowiązku sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju w pierwszym okresie obowiązywania regulacji. Zwolnienia te jednak odnoszą się jedynie do małych i średnich jednostek lub obwarowane są pewnymi warunkami, np. obowiązkiem wyjaśnienia powodów niedostępności określonych danych.
Zakres informacji podlegających ujawnieniu w ramach sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju określony został w projekcie ustawy w sposób analogiczny jak w CSRD. Obejmuje on nie tylko opis modelu biznesowego i strategii biznesowej jednostki, ale również m.in. określone w czasie i ustanowione przez jednostkę cele dotyczące kwestii zrównoważonego rozwoju, w tym cele redukcji emisji gazów cieplarnianych co najmniej na lata 2030 i 2050, a także postępy poczynione przez jednostkę na rzecz osiągnięcia tych celów oraz oświadczenie, czy cele jednostki związane z czynnikami środowiskowymi opierają się na rozstrzygających dowodach naukowych. Jednostki zobowiązane będą również opisywać wdrożony proces należytej staranności w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju, najważniejsze rzeczywiste lub potencjalne niekorzystne skutki związane z własnymi działaniami jednostki i jej łańcuchem wartości oraz działania podjęte przez jednostkę w celu zapobiegania rzeczywistym lub potencjalnym negatywnym skutkom, łagodzenia ich, zaradzania im lub usunięcia ich oraz wyniku tych działań.
Zgodnie z nowelizacją, jednostki zobowiązane będą sporządzać sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju zgodnie ze standardami sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Pierwszy zestaw standardów (ogólnych) został już uchwalony rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2023/2772 i wiąże jednostki sporządzające sprawozdania już za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2023 r.
Projekt ustawy implementującej CSRD pozostaje na wczesnym etapie procedowania. Obecnie zbierane są opinie oraz uwagi do planowanych zmian. Zgodnie z informacjami z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej uchwalenie ustawy planowane jest na drugą połowę 2024 r. Od wejścia w życie ustawy do przygotowania pierwszych raportów będzie zatem niewiele czasu.
