Brexit – przedstawiciel podatkowy dla celów VAT w Polsce oraz transakcje z Irlandią Północną

Począwszy od 1 stycznia 2021 r., zgodnie z wciąż obowiązującymi przepisami, podmioty gospodarcze z Wielkiej Brytanii prowadzące aktywność biznesową w Polsce i nieposiadające siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego UE stanęły przed wyzwaniem związanym z ustanowieniem przedstawiciela podatkowego dla celów VAT. O obowiązku tym Ministerstwo Finansów przypominało podatnikom w komunikatach wydawanych w styczniu i na początku lutego, tak aby podmioty te przed terminem do złożenia pierwszego rozliczenia VAT za 2021 r. (przed 25 lutego) dopełniły ww. wymóg. Ustanowienie przedstawiciela podatkowego jest bowiem kluczowe z perspektywy VAT – to przedstawiciel podatkowy odpowiedzialny jest za dokonywanie i składanie rozliczeń związanych ze zobowiązaniami podatkowymi podmiotów spoza UE w zakresie VAT w Polsce. Przedstawiciel ponosi również solidarną odpowiedzialność za rozliczane przez niego transakcje objęte polskim VAT. Zwracamy jednak uwagę, że resort finansów, funduszy i polityki regionalnej prowadzi obecnie intensywne prace legislacyjne związane z odstąpieniem od obowiązku ustanowienia przedstawiciela podatkowego dla celów VAT w Polsce przez podmioty z Wielkiej Brytanii (oraz Norwegii). Projekt w tym zakresie dostępny jest pod adresem: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12343500. Planowane rozporządzenie ma wejść w życie z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 r.

W związku z brexitem, przypominamy również o szczególnym statusie jaki dla celów VAT posiada terytorium Irlandii Północnej. W ramach wynegocjowanego porozumienia, transakcje towarowe realizowane z podmiotami z Irlandii Północnej traktowane będą przez co najmniej 4 następne lata analogicznie jak transakcje z podmiotami unijnymi. Oznacza to, że z perspektywy polskich podmiotów taki obrót towarowy stanowić będzie odpowiednio wewnątrzwspólnotową dostawę lub nabycie towarów.

W stosunku do kontrahentów z Irlandii Północnej dla potrzeb obrotu towarowego zastosowanie znajduje również szczególny prefiks (kod kraju) – XI, który powinien być stosowany w informacji podsumowującej VAT-UE. Inaczej będzie jednak (przynajmniej przejściowo) na gruncie JPK: z najnowszego komunikatu MF wynika, że do czasu zakończenia prac związanych z umożliwieniem stosowania w strukturach: JPK_V7M, JPK_V7K oraz JPK_FA(3) kodu kraju „XI” dla Irlandii Północnej wszystkie transakcje towarowe z podatnikami z Irlandii Północnej należy w JPK oznaczać kodem „GB”.

Jednocześnie, transakcje usługowe rozliczane z podmiotami z Irlandii Północnej traktowane są według zasad takich samych jak transakcje w krajami spoza Unii Europejskiej – nie wykazuje się ich w informacji VAT-UE a w JPK_V7 należy je zaraportować jako eksport usług lub import usług pozaunijny.