Ceny transferowe a ulga IP Box – problemy praktyczne

Jedną z takich regulacji jest art. 24d ust. 8 ustawy o CIT (bliźniaczy art. 30ca ust. 8 ustawy o PIT), zgodnie z którym do ustalenia dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi (jeden z typów kwalifikowanych dochodów), wskazane przepisy o cenach transferowych (TP) stosuje się odpowiednio. Dzięki temu możliwe ma być oszacowanie, jaki udział w dochodzie ze sprzedaży produktów lub usług mają kwalifikowane IP.  

Odesłanie do norm w zakresie cen transferowych dotyczących obowiązku ustalania ceny na warunkach rynkowych oraz metod weryfikacji cen, nie daje podatnikom odpowiedzi, w jaki sposób w ich konkretnej sytuacji należałoby skalkulować dochód kwalifikowany. Objaśnienia podatkowe w przedmiocie IP Box nie odnoszą się do tej kwestii. Wytyczne w tym zakresie mają zostać przygotowane przez jedną z grup roboczych Forum Cen Transferowych, niemniej na efekty jej prac należy jeszcze poczekać.

Regulacje odsyłają do zasady ceny rynkowej obowiązującej na gruncie przepisów o TP, a także do ustawowych metod weryfikacji cen transferowych. Dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uwzględnionych w cenie sprzedaży produktu lub usługi dotyczy tej części dochodu uzyskanej ze sprzedaży danego produktu, która jest bezpośrednio związana z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej uwzględnionym w cenie produktu. Powinna być ona jednak ustalona w oparciu o jedną z metod weryfikacji cen transferowych. W tym celu konieczne może być ustalenie profilu funkcjonalnego podatnika a także dobranie odpowiedniej metody. Wartościowe byłoby również przygotowanie analizy porównawczej (bądź analizy zgodności), która wskazałaby wysokość rynkowego wynagrodzenia transakcji porównywalnych do tej transakcji, z której uzyskiwany jest dochód kwalifikowany.

Przykłady praktycznego zastosowania omawianych przepisów można znaleźć w stanach faktycznych spraw rozpatrywanych przez sądy administracyjne. Należy jednak mieć na uwadze, iż sądy nie rozstrzygały tych przypadków merytorycznie, w związku z tym niewiadomą jest, czy pomysły te przeszłyby pozytywnie próbę w postaci kontroli podatkowej. I tak, w wyroku o sygnaturze I SA/Gd 492/21 podatnik celem określenia osiąganego dochodu z kwalifikowanego IP zawartego w cenie produktu, zastosował podziału odnoszący się do kosztów wytworzenia tego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Kalkulując ostateczną cenę produktu podatnik brał pod uwagę ceny rynkowe porównywalnych produktów innych producentów. Dzięki temu możliwe było przypisanie odpowiedniego procentu kosztów, przypadającego na kwalifikowane IP oraz na pozostałe koszty. Następnie dochód ze sprzedaży całego produktu był przyporządkowywany według określonego klucza alokacji kosztów odpowiednio do dochodów ze sprzedaży produktu oraz zawartego w nim IP.

W innej sprawie (III SA/Wa 824/20) podatnik zastosował metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej w wariancie porównania wewnętrznego. Przedsiębiorca sprzedawał porównywalne usługi w wariancie bez wynagrodzenia za kwalifikowane IP oraz z takim wynagrodzeniem. W związku z tym w pierwszej kolejności obliczał tzw. wskaźnik wskazujący wartość wyodrębnionego wynagrodzenia z kwalifikowanego IP do całości wynagrodzenia. W drugim kroku mnożył wynagrodzenia, w których nie doszło do wyodrębnienia wynagrodzenia z kwalifikowanego IP, przez tak ustalony wskaźnik.

Zasadniczym problemem – poza brakiem precyzyjnych przepisów lub wyjaśnień – jest trudność w uzyskaniu indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie potwierdzenia prawidłowości sposobu stosowania art. 24d ust. 8 ustawy o CIT / art. 30ca ust. 8 ustawy o PIT.  Organy podatkowe stoją na stanowisku, że tak postawione pytania nie stanowią zagadnienia pozwalającego na wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, której podstawowym celem jest przede wszystkim wyjaśnienie sytuacji prawnopodatkowej (w taki sposób wypowiedziały się organy ma wcześniejszych etapach przywołanych wyżej spraw sądowych, a także w sprawie I SA/Bd 348/21).

Przed podjęciem decyzji o stosowaniu mechanizmu IP Box warto, by podatnicy ustalili, jak w ich konkretnej sytuacji powinny być stosowane przepisy TP, co pozwoli zmniejszyć ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe wysokości dochodu z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi.