Drugi i trzeci kwartał roku to często okres, kiedy spółki wypłacają swoim udziałowcom dywidendy z tytułu wypracowanego zysku. Dokonując wypłaty dywidend należy uwzględnić liczne regulacje podatkowe. Na co zwrócić szczególną uwagę?
Zbliżamy się do okresu wypłaty dywidend przez spółki kapitałowe – za zakończony rok, jak również okresy przeszłe. Poniżej omawiamy najważniejsze aspekty podatkowe, na które należy zwrócić uwagę przy wypłacie wypracowanego zysku.
Zasadniczo, w świetle art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, wypłata dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych skutkuje obowiązkiem pobrania podatku WHT w wysokości 19% (również w przypadku wypłacania dywidendy krajowej). Wypłata dywidendy może korzystać z preferencji w WHT w razie spełnienia:
Należy jednak pamiętać o mechanizmie pay&refund – jeżeli łączna kwota należności z tytułu dywidend, odsetek i należności licencyjnych wypłacanych na rzecz podmiotu powiązanego przekroczyła w roku podatkowym 2 mln zł, od nadwyżki ponad tę kwotę należy pobrać WHT bez możliwości uwzględnienia zwolnień lub preferencyjnych stawek opodatkowania. Tak pobrany podatek można następnie odzyskać w specjalnej procedurze zwrotu. Aby uniknąć mechanizmu pay&refund należy złożyć oświadczenie WH-OSC lub uzyskać opinię o stosowaniu preferencji.
Wypłata dywidendy może w pewnych sytuacjach powodować obowiązek zgłoszenia schematu podatkowego (MDR). Należy zwrócić szczególną uwagę na tzw. inne szczególne cechy rozpoznawcze. Uzgodnienie posiadające taką cechę będzie spełniało definicję schematu podatkowego z samego faktu posiadania innej szczególnej cechy rozpoznawczej (nie jest konieczne wystąpienie korzyści podatkowej). W przypadku dywidend w grę mogą wchodzić przede wszystkim następujące cechy:
Jeżeli zatem kwota dywidendy sama przekracza 25 mln zł lub przyczyni się do przekroczenia progu 25 mln zł wraz z innymi wartościami podlegającymi sumowaniu należy złożyć MDR-1. Termin na zgłoszenie wynosi 30 dni od zdarzenia powodującego obowiązek raportowy (najczęściej podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy). Po zakończeniu roku należy pamiętać o złożeniu informacji korzystającego – MDR-3.
Jeśli Spółka nie wypłaca dywidendy w terminach wynikających z uchwały i korzysta ze środków, które należą się udziałowcowi, należy przeanalizować czy nie mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem w postaci korzystania z cudzego kapitału (nieoprocentowana pożyczka). Dobrze jest zatem tak formułować uchwały, aby uwzględniały możliwości płatnicze spółki.
Nierzadkie są sytuacje, gdy spółka, która zamierza wypłacać dywidendę, nie dysponuje wystarczającymi środkami finansowymi, aby zrealizować zobowiązanie względem udziałowca. Należy pamiętać, że jeśli celem wypłaty dywidendy spółka zaciągnie pożyczkę, koszty finansowania (tj. głównie odsetki, ale także inne opłaty, takie jak prowizje lub opłaty administracyjne), nie będą mogły zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Przyjmuje się, że ww. wydatki nie spełniają warunku związku kosztu z przychodem, który zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT jest jednym z warunków potrącenia kosztu. Stanowisko to jest prezentowane jednolicie, zarówno przez sądy administracyjne, jak i organy podatkowe.
Należy jednak zwrócić uwagę, że jeżeli spółka posiada wystarczające środki finansowe do wypłaty dywidendy w określonej wysokości, a następnie zaciąga pożyczkę celem finansowania innych wydatków, uznaje się, że zaciągnięta pożyczka nie jest związana z wypłacaną dywidendą. Ciężar dowodu, iż na moment wypłaty dywidendy spółka posiadała wystarczające środki leży po jej stronie.
Jeśli spółka rozlicza różnice kursowe metodą podatkową, czyli zgodnie z art. 15a ustawy o CIT, to należy pamiętać, że ewentualne różnice kursowe powstałe w związku z wypłatą dywidendy, której wartość wyrażono w walucie obcej, nie będą różnicami podatkowymi. Wypłata dywidendy nie została bowiem wymieniona w ww. przepisie jako zdarzenie skutkujące powstanie różnic kursowych. Jest to zdarzenie ujmowane w rachunku zysków i strat poniżej wyniku brutto (nie wpływa na wysokość przychodów i kosztów).
Nie zawsze wypłata dywidendy następuje bezpośrednio w roku następującym wypracowanie zysku. W przypadku zatrzymania zysku w spółce możliwe jest rozliczenie dodatkowego kosztu, stosownie do art. 15cb ustawy o CIT. Zgodnie z tą regulacją jako koszt uzyskania przychodów można uznać kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty dopłaty wniesionej do spółki lub zysku przekazanego na kapitał rezerwowy (nie więcej niż 250 000 zł w danym roku). Należy jednak pamiętać, że jeżeli zatrzymany zysk zostanie wypłacony przed upływem 3 lat, spółka powinna rozpoznać przychód odpowiadający odliczonemu z tego tytułu w ubiegłych latach kosztowi. W związku z powyższym wypłacając dywidendę dobrze przeanalizować, czy w poprzednich latach nie rozpoznano kosztów na podstawie art. 15cb ustawy o CIT.
W praktyce w związku z wypłatą dywidendy mogą powstać jeszcze inne, nieomówione powyżej zagadnienia. Jeśli chcieliby Państwo zweryfikować swoją sytuację, tak z puntu regulacji podatkowych jak i z punktu widzenia kodeksu spółek handlowych, serdecznie zapraszamy do kontaktu.
