Pracodawcy zatrudniający specjalistów spoza terytorium Polski często oferują im swoją pomoc w zakresie m.in. uzyskania wizy czy pozwolenia na pracę, w tym także finansują związane z tym koszty czy opłaty. Niniejszy artykuł dotyczy wpływu takiego finansowania na rozliczenia z zakresu PIT.
Koszty związane z uzyskaniem wizy i pozwolenia na pracę
Stanowisko organów podatkowych w zakresie finansowania przez pracodawcę kosztów pozwoleń na pracę i opłat za wizy zmieniało się na przestrzeni ostatnich lat.W latach wcześniejszych wydawane były interpretacje, w których organ zgadzał się, że jest to wydatek ponoszony przede wszystkim w interesie pracodawcy, a nie pracownika – ponieważ to pracodawcy zależy na sprowadzeniu do Polski i zatrudnieniu danej osoby. Finansowanie tego typu kosztów były uznawane za dodatkową zachętę dla danej osoby do przyjęcia oferty tego pracodawcy. W rezultacie finansowanie przez pracodawcę tego typu świadczeń nie skutkowało zwiększeniem przychodu po stronie nowozatrudnionej osoby.
Interpretacje wydawane obecnie prezentują jednak stanowisko, zgodnie z którym powstanie przychodu po stronie nowozatrudnionej osoby jest uzależnione od tego, kto jest stroną w postępowaniu o pozwolenie na pracę/wizę – pracodawca czy pracownik. Jeżeli przepisy nakładają na pracownika (osobę ubiegającą się o wizę/pozwolenie na pracę) obowiązek ponoszenia przedmiotowych kosztów, kwota zwrotu uzyskanego od pracodawcy powinna zwiększać przychód tych osób dla celów PIT. W przypadku, gdy ponoszone przez pracodawców koszty dotyczą także członków rodziny pracownika, przychód tego pracownika powinien zostać zwiększony również o wartość tego świadczenia. W sytuacji, gdy zgodnie z przepisami koszty powinny obciążać pracodawcę, ich finansowanie przez podmiot zatrudniający będzie dla pracownika neutralne.
Kwestii tej dotyczył wyrok NSA z 27 września 2022 r. (sygn. II FSK 49/20), w którym sąd uznał, że finansowanie przez zleceniobiorcę kosztów legalizacji pobytu cudzoziemców jest dla tych osób neutralne z punktu widzenia PIT. W stanie faktycznym, na którym wyrok bazował chodziło jednak o zatrudnienie na podstawie przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a więc o sytuację, w której stroną postępowania o wydanie zezwolenia jest podmiot zatrudniający.
Pozostałe koszty związane z zatrudnieniem pracownika
Finansowaniu przez pracodawcę mogą również podlegać koszty związane np. z relokacją, znalezieniem mieszkania w nowym miejscu, koszty edukacji dzieci pracownika , lekcje języka polskiego itp.
W każdym z tych przypadków należy rozważyć, kto jest beneficjentem danego świadczenia – pracodawca czy osoba zatrudniona. Od tych ustaleń będzie zależało opodatkowanie PIT wartości danego świadczenia – jeśli korzyści z tego świadczenia odnosi przede wszystkim pracodawca, przychód po stronie pracownika nie powstaje. W przeciwnym przypadku wartość świadczenia powinna być doliczona do przychodów pracownika i opodatkowana na zasadach ogólnych (o ile nie znajduje zastosowania żadne ze zwolnień określone w ustawie PIT).
