Kolejny korzystny wyrok w sprawie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej

Tym razem sprawa dotyczyła niemieckiej spółki (Adient Niemcy), która w związku z zakupem i sprzedażą towarów zarejestrowana była dla celów VAT w Rumunii. W tym samym kraju, Adient Niemcy posiadała spółkę powiązaną, która na podstawie umowy zobowiązała się wykonać kompleksową usługę w zakresie przetwarzania i montażu elementów tapicerskich. Składały się na to także świadczenia pomocnicze i administracyjne. Faktury dokumentujące wykonanie usług były wystawiane bez rumuńskiego VAT, zgodnie z zasadą reverse charge (sprzedawca przyjmował, że miejscem świadczenia usług jest kraj siedziby usługobiorcy, czyli Niemcy).

W wyniku kontroli organ podatkowy uznał, że usługi świadczone na rzecz Adient Niemcy powinny być opodatkowane w Rumunii. Jego zdaniem, spółka niemiecka dysponuje za pośrednictwem oddziałów usługodawcy zlokalizowanych w Pitești i w Ploiești zapleczem personalnym i technicznym, które kreuje stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rumunii. W związku z powyższym, rumuński urząd wydał decyzję podatkową nakładającą na spółkę rumuńską obowiązek zapłaty podatku z tytułu świadczonych usług.

Spółka rumuńska, nie zgadzając się ze stanowiskiem organu, wniosła skargę do sądu okręgowego, kwestionując okoliczność posiadania przez Adient Niemcy fixed establishment na terytorium Rumunii.

W związku z wątpliwościami zaistniałymi w sprawie, sąd okręgowy zwrócił się do TSUE z pytaniem, czy niezależną spółkę można uznać za stałą placówkę innego podmiotu tylko dlatego, że oba należą do tej samej grupy kapitałowej. Zadał również kilka pytań dodatkowych, aby ustalić, czy miejsce opodatkowania usługi jest w Rumunii, czy w Niemczech.

Unijny Trybunał orzekł, że spółka niemiecka nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Rumunii. Na poparcie swojej tezy przywołał dotychczasowe orzecznictwo w zakresie fixed establishment, m. in. C‑547/18 Dong Yang Electronics, C‑333/20 Berlin Chemie, C‑232/22 Cabot Plastics, formułując przy tym następujące wnioski:

• z samego faktu posiadania w innym państwie członkowskim spółki zależnej nie można wywodzić istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności;
• posiadanie w państwie usługodawcy struktury, która uczestniczy w dostawie produktów gotowych będących wynikiem usług przetwarzania i montażu nie wpływa na powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności;
• ten sam zespół osób i aktywów nie może być wykorzystywany jednocześnie do świadczenia i odbioru tych samych usług świadczonych dla własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności;
• czynności o charakterze przygotowawczym i pomocniczym, niezbędne do wykonywania działalności przedsiębiorstwa nie wpływają na powstanie stałego miejsca prowadzenia działalności.

Wyrok w sprawie SC Adient Ltd & Co. KG stanowi kolejny ważny argument w potencjalnych sporach z organami podatkowymi, dotyczących rozumienia pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Na podstawie tego orzeczenia podatnicy mogą bowiem bronić się przed automatyzmem określania takiego stałego miejsca na podstawie samego faktu posiadania podmiotu zależnego, co z pewnością wpłynie na pewność rozliczeń dla wielu przedsiębiorstw, które w krajach unijnych korzystają z usług spółek zależnych.