Obniżenie stawki amortyzacyjnej wstecz

Spółka może zmienić stosowane stawki amortyzacyjne ze skutkiem od pierwszego miesiąca danego roku podatkowego na podstawie decyzji, która może zostać podjęta w trakcie trwania roku podatkowego - tak wynika z wyroku WSA w Gorzowie Wlkp. z 25 marca 2021 r., sygn. akt I SA/Go 32/21.

Spółka z o.o. prowadzi działalność produkcyjną na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. We wniosku o interpretację indywidualną przepisów ustawy o CIT przedstawiła, że posiada składniki majątkowe stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji. Do amortyzacji tych składników stosowała metodę liniową, a stawki amortyzacji nie przekraczały wartości wskazanych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych. Spółka rozważa możliwość obniżenia stawek amortyzacyjnych dla wybranych lub wszystkich środków trwałych w odniesieniu do poprzednich lat podatkowych. Obniżenia stawek zamierza dokonać z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe. Zdaniem organu, przepis art. 16i ust. 5 ustawy o CIT jasno określa, kiedy może nastąpić obniżenie stawki Wykazu. Przepis ten nie oznacza, że zmiany stawki amortyzacji można dokonać "wstecz". Wyrażenie "następny", zdaniem organu, oznacza każdy następny rok podatkowy po obecnym. Tak więc obniżenia stawek amortyzacji można dokonać tylko na początku każdego roku po bieżącym. Organ dodatkowo wskazał, że uznanie stanowiska Spółki za prawidłowe powodowałoby swobodną zmianę wysokości kosztów podatkowych za okresy, które zostały już "zamknięte" (został wykazany dochód/strata podatkowa) bez wyraźnej przyczyny takiej jak błędy rachunkowe i inne omyłki.

Po wniesieniu skargi przez Spółkę do WSA zaskarżona interpretacja została uchylona w całości. W ocenie sądu, zastosowana przez organ interpretacja art. 16i ust. 5 ustawy o CIT jest przede wszystkim sprzeczna z wykładnią gramatyczną tego przepisu. Zdaniem sądu, ww. regulacja nie odnosi się w żadnym zakresie do momentu, w którym podatnik jest uprawniony do "technicznej" zmiany stawek amortyzacyjnych (tj. w którym momencie można wprowadzić zmniejszenie stawek w księgach podatkowych podatnika) ani do tego czy zmiany tej można dokonać tylko na przyszłość (tj. tylko na przyszłe okresy rozliczeniowe). Przedmiotowej zmiany można dokonać zarówno "na bieżąco" - korygując stawki w odniesieniu do przyszłych okresów, jak i "wstecz" - za okresy wcześniejsze, z uwzględnieniem terminu przedawnienia. W uzasadnieniu orzeczenia sąd przyznał, że redakcja art. 16i ust. 5 ustawy o CIT nie jest precyzyjna. Nie zmienia to jednak faktu, że niejasne przepisy prawa nie powinny rodzić dla stron negatywnych skutków, takich jak nałożenie obowiązku albo ograniczenie praw. W konsekwencji wykładnia przepisów niejasnych powinna być zawsze dokonywana na korzyść podatnika, czego organ nie uczynił w analizowanej sprawie.

Wskazujemy, że tożsamy problem był przedmiotem oceny dokonanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie o sygn. akt III SA/Wa 566/18. Również i w tym wyroku sąd zajął stanowisko korzystne dla podatników. Warto jednak zauważyć, że obydwa z powyższych orzeczeń są precedensowe. Dotychczas organy podatkowe prezentowały jednolite stanowisko zgodnie z którym zmiana stawki amortyzacyjnej mogła zostać dokonana jedynie „naprzód” i tylko na początku każdego roku po bieżącym. Obydwa orzeczenia są jednak nieprawomocne i na tym etapie trudno ocenić, czy argumentacja w nich przytoczona znajdzie poparcie Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak również na ile wpłynie ona na pogląd organów podatkowych.