W dniu 26 lutego 2025 r. Komisja Europejska ogłosiła dwa duże pakiety legislacyjne - Omnibus I i Omnibus II. Celem reformy ma być zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw o co najmniej 25% (dla małych i średnich przedsiębiorstw nawet o 35%), przy jednoczesnym dalszym dążeniu do realizacji ambicji związanych z transformacją energetyczną.
Ogłoszony pakiet stanowi jedną z inicjatyw zapowiedzianych w ramach tzw. Competitive Compass, mających prowadzić do ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej oraz zwiększenia konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw.
Pierwszy pakiet uproszczeń, Omnibus I, koncentruje się na ograniczeniu obowiązków regulacyjnych w obszarach sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. Przewiduje on m.in. nowelizację Dyrektywy (UE) 2022/2464 o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego (CSRD) w zakresie terminów obowiązkowego raportowania informacji o zrównoważonym rozwoju dla tzw. drugiej i trzeciej fali jednostek. Jeśli nowelizacja zostanie uchwalona i wejdzie w życie, duże jednostki oraz jednostki dominujące dużych grup, które na podstawie aktualnych regulacji zobowiązane są do sporządzenia pierwszego sprawozdania za rok rozpoczynający się w 2025 r., będą musiały raportować kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem dopiero w 2028 r., za rok obrotowy rozpoczynający się od dnia 1 stycznia 2027 r. Z kolei obowiązek sprawozdawczości małych i średnich jednostek będących jednostkami zainteresowania publicznego przesunięto dopiero na rok 2029, za rok obrotowy rozpoczynający się od dnia 1 stycznia 2028 r. (dotychczas pierwsze raportowanie przewidziane było na rok 2027).
Celem powyższych zmian jest uniknięcie sytuacji, w której jednostki, które mają zostać zwolnione z wymogu raportowania w wyniku dalszej planowanej redukcji obciążeń, byłyby jednak zobowiązane obecnie do złożenia sprawozdania za rok obrotowy 2025 lub 2026. Komisja Europejska zapowiedziała bowiem również ograniczenie liczby przedsiębiorstw podlegających obowiązkowym wymogom sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju o około 80%. Z obowiązku tego miałyby zostać zwolnione duże przedsiębiorstwa zatrudniające do 1000 pracowników oraz wszystkie małe i średnie przedsiębiorstwa. Wymogi sprawozdawcze miałyby zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw zatrudniających ponad 1000 pracowników i mających obrót na poziomie powyżej 50 mln EUR lub sumę bilansową powyżej 25 mln EUR).
Komisja zapowiedziała również zrewidowanie postanowień europejskich standardów w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS). W ocenie Komisji konieczne jest zmniejszenie liczby obowiązkowych punktów danych przewidzianych przez ESRS poprzez:
Przepisy, które zostaną uznane za niejasne mają zostać doprecyzowane, a struktura i prezentacja sprawozdania - uproszczona.
Termin implementacji zmian w CSRD w zakresie przesunięcia obowiązku raportowania dla drugiej i trzeciej fali jednostek zaplanowany został na koniec 2025 r. Czeka nas zatem kilka miesięcy oczekiwania najpierw na ustawodawcę europejskiego, a następnie na nowelizację polskiej Ustawy o rachunkowości. Jeśli chodzi o zapowiadane przez Komisję uproszczenia, w tym zmiany w ESRS, na razie nie wiadomo ani jaki będzie ich zakres, ani termin wejścia w życie, co w praktyce może utrudniać przedsiębiorcom strategiczne planowanie działań i alokacji zasobów. Zgodnie z zapowiedziami Competitive Compass można spodziewać się także kolejnych inicjatyw Komisji Europejskiej, w tym dotyczących zmian w zakresie regulacji dotyczących ochrony danych osobowych oraz szerszego wykorzystania narzędzi cyfrowych w kontaktach z organami.
