Poniesienie kosztu w strefie - czy musi być wprowadzenie do ewidencji?

Podatnicy realizujący nowe inwestycje na podstawie decyzji o wsparciu (wydanej na podstawie ustawy z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji) mogą korzystać z pomocy publicznej w formie zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o PDOP. Maksymalna dopuszczalna wielkość pomocy publicznej może być określona m.in. w oparciu o koszty inwestycji kwalifikujące się do objęcia pomocą określone w § 8 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 sierpnia 2018 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji ("Rozporządzenie"). Wymóg poniesienia kosztów kwalifikowanych w określonej wysokości jest także jednym z elementów decyzji o wsparciu.

Do kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem zalicza się m.in. cenę nabycia lub koszt wytworzenia środków trwałych, pod warunkiem zaliczenia ich do składników majątku podatnika oraz zaliczenia ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (§ 8 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia). Kontrowersje budzi fakt, czy poniesienie wydatku w znaczeniu kasowym (zapłata) jest wystarczające, aby uznać wydatek na nabycie lub wytworzenie środka trwałego za poniesiony koszt kwalifikowany, czy konieczne jest również oddanie do używania danego środka trwałego (a ściślej zaliczenie środka trwałego do składników majątku podatnika i wprowadzenie go do ewidencji).

Organy podatkowe prezentują niejednolite stanowisko w tej kwestii. Część wydawanych interpretacji potwierdza, że kasowe ujęcie wydatku wystarcza do zaliczenia go do dostępnej dla podatnika puli pomocy publicznej, a ujęcie środka trwałego w ewidencji może nastąpić później, gdyż warunek ten jest jedynie kwalifikacją rodzaju wydatków, nie zaś momentu ich zaliczenia do kosztów kwalifikowanych (por. np. 0111-KDIB1-3.4010.531.2019.1.PC). W ostatnim okresie wydano jednak szereg interpretacji wskazujących, że dla ustalenia momentu, kiedy poniesiony wydatek stanowi koszt kwalifikowany budujący pulę dostępnej dla podatnika pomocy publicznej, konieczne jest zarówno jego poniesienie w ujęciu kasowym, jak i przyjęcie środka trwałego do ewidencji (por np.  0111-KDIB1-3.4010.13.2021.1.BM, 0111-KDIB1-3.4010.397.2020.2.JKU, 0111-KDIB1-3.4010.199.2020.1.IZ).

Analogiczne rozumienie analizowanego przepisu prezentowane jest także przez przedstawicieli SSE. SSE wskazują, że przedsiębiorcy mają obowiązek zaliczenia środków trwałych do ewidencji najpóźniej w dniu zakończenia inwestycji określonym w decyzji o wsparciu. Tylko bowiem po spełnieniu obu tych warunków wydatki te będą brane pod uwagę przy ocenie spełnienia zawartego w decyzji o wsparciu warunku poniesienia kosztów nowej inwestycji w określonej wysokości. 

Biorąc pod uwagę treść przepisu § 8 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia przychylamy się do stanowiska, że wydatek na nabycie/wytworzenie środka trwałego można zaliczyć do puli dostępnej pomocy publicznej dopiero po poniesieniu kosztu w znaczeniu kasowym (zapłata) oraz wykazania środka trwałego w ewidencji środków trwałych podatnika. Zwracamy jednocześnie uwagę, że podejście to powoduje wątpliwości w odniesieniu do dyskontowania. Dniem poniesienia kosztu kwalifikowanego dla celów dyskontowania jest ostatni dzień miesiąca, w którym poniesiono koszt (§ 10 ust. 4 Rozporządzenia) , co było do tej pory interpretowane jako dokonanie zapłaty. Może to generować kolejne utrudnienia techniczne przy odpowiednim ustaleniu wartości pomocy publicznej przysługującej danemu podatnikowi.