WSA w Gliwicach wyrokiem z 17 października 2024 r., sygn. I SA/Gl 500/24 uchylił interpretację indywidualną wydaną przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, z której wynikał obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych z wykorzystaniem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przez podmioty zagraniczne nieposiadające w Polsce siedziby działalności gospodarczej ale posiadające tu tzw. stałe miejsce prowadzenia działalności do celów VAT (SMPD). Niestety, interpretacja została uchylona z uwagi na błędy natury formalno-procesowej popełnione przez organ podatkowy. Merytorycznie spór nie został jeszcze niestety rozstrzygnięty, chociaż sprawa wydaje się oczywista.
Główna wątpliwość dotyczy treści art. 106ga ustawy o VAT oraz wynikającego z niego zakresu podmiotowego przepisów o obowiązkowym wystawianiu faktur z wykorzystaniem KSeF. Z regulacji tej wynika objęcie obowiązkiem korzystania z KSEF szerokiego spektrum polskich podatników VAT. O ile regulacje te pozostają praktycznie bezsporne w odniesieniu do podmiotów posiadających siedzibę (lub miejsce zamieszkania) na terytorium Polski, to skierowanie ich również do podmiotów z siedzibą poza Polską dysponujących w naszym kraju wyłącznie SMPD jest kontrowersyjne z uwagi na dokumenty unijne będące podstawą do wprowadzenia KSeF do polskich przepisów z zakresu VAT.
Jak bowiem wynika z treści decyzji derogacyjnej wydanej na szczeblu unijnym i uprawniającej Polskę do wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego (nr 2022/1003), w szczególności z jej art. 1 oraz poszczególnych motywów zawartych w preambule do ww. aktu, zakres podmiotowy polskich przepisów powinien być ograniczony wyłącznie do podatników VAT posiadających w Polsce siedzibę działalności gospodarczej. A contrario, jeżeli więc podmiot będący polskim podatnikiem VAT posiada siedzibę poza Polską, to polskie regulacje nie mogą zmuszać go do fakturowania elektronicznego. Posiadanie w Polsce wyłącznie SMPD (bez siedziby) nie jest bowiem przesłanką wystarczającą do objęcia podatnika obowiązkiem e-fakturowania. Na gruncie VAT, siedziba i SMPD to dwa rodzajowo odmienne pojęcia, które nie mogą być ze sobą utożsamiane.
Pomimo przedstawienia w złożonym przez nas w imieniu Klienta wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej rozbudowanej argumentacji przemawiającej z niezgodnością polskich przepisów z regulacjami unijnymi w zakresie odnoszącym się do KSeF i SMPD, organ negatywnie ocenił zaprezentowane przez nas stanowisko w sprawie (interpretacja z 26 lutego 2024 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.573.2023.2.SST). Argumentacja dyrektora KIS w praktyce ograniczyła się do przytoczenia treści polskich przepisów wraz ze wskazaniem na obowiązek do zastosowania się do nich przez podatnika zagranicznego posiadającego w kraju wyłącznie SMPD.
Z tego względu (błędy proceduralne, w tym m.in. brak odniesienia do argumentacji przedstawionej przez wnioskodawcę, pominięcie przepisów unijnych, brak wskazania jak zachować powinien się podatnik), w wyniku złożonej przez Taxpoint skargi, WSA w Gliwicach uchylił tę interpretację. Niestety, z uwagi na jej jakość i brak spełnienia podstawowych przesłanek ustawowych przewidzianych dla tego typu aktów, sąd nie rozpatrywał szczegółowo jej merytorycznej poprawności. Nie rozstrzygnął tym samym istoty sporu oraz statusu SMPD w kontekście polskich przepisów o obowiązkowym KSeF.
Mając jednak na uwadze ustne stwierdzenia zaprezentowane w trakcie rozprawy przez skład orzekający a także treść pisemnego uzasadnienia do wyroku, w którym WSA nakazuje dyrektorowi KIS interpretację polskich przepisów z uwzględnieniem treści decyzji derogacyjnej odnoszącej się swoim zakresem wyłącznie do podmiotów mających siedzibę (a nie SMPD) w Polsce, a także zakaz wykładni rozszerzającej w tym zakresie i różnicowanie obu pojęć, prezentowane przez nas stanowisko o braku objęcia podmiotów zagranicznych polskimi regulacjami dotyczącymi obowiązku e-fakturowania ma sporą szansę przebicia i utrzymania się w praktyce.
