30 grudnia 2023 roku w życie weszło rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji. Znowelizowane przepisy niosą za sobą istotne zmiany, które w większości można uznać za korzystne dla przedsiębiorców.
Jedną z głównych zmian w rozporządzeniu w sprawie pomocy publicznej jest przedłużenie minimalnego okresu obowiązywania decyzji o wsparciu o 2 lata w przypadkach, dla których decyzja została wydana na okres krótszy niż 15 lat, co ma pozwolić przedsiębiorcom na efektywniejsze wykorzystanie przysługujących im zwolnień podatkowych. Jak tłumaczy Ministerstwo Rozwoju i Technologii, wydłużenie tych terminów jest spowodowane sytuacją geopolityczną - spowolnieniem gospodarczym będącym skutkiem pandemii COVID-19 oraz trudnościami wywołanymi przez konflikt zbrojny w Ukrainie. Oznacza to, że w przypadku nowej inwestycji zlokalizowanej na terenie województwa dolnośląskiego, województwa wielkopolskiego lub w gminach należących do regionu warszawskiego stołecznego decyzja o wsparciu zostanie wydana nie na 10 a na 12 lat. Odpowiednio w przypadku nowej inwestycji zlokalizowanej w regionie o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 30% lub 40% decyzja zamiast na 12 lat zostanie wydana na 14 lat. Przedsiębiorcy zyskują więc dodatkowy czas na realizacje zaplanowanych inwestycji, które odkładali ze względu na niepewną sytuację gospodarczą.
Kolejnym aspektem wprowadzenia zmian jest potrzeba dostosowania polskich unormowań do zmian obowiązujących od 1 lipca 2023 roku w tzw. Rozporządzeniu GBER (rozporządzenie Unijne
nr 651/2014), w którym zawarte są zasady udzielania pomocy publicznej. Aby w 2024 roku istniała możliwość udzielania pomocy publicznej z programu PSI należało dokonać koniecznych zmian
w terminie 6 miesięcy – tj. do końca grudnia 2023 roku.
Jedna z większych zmian w tym zakresie jest podwyższenie progu kosztów kwalifikowanych (do 55 mln euro), powyżej którego należy zakwalifikować inwestycje jako duży projekt inwestycyjny oraz zwiększenie kwoty kosztów kwalifikowanych, dla której udzielana jest pomoc publiczna w ramach rozporządzenia GBER do 110 mln euro. Konsekwencją takiego podwyższenia progów jest modyfikacja wartości maksymalnej dopuszczalnej wysokości pomocy regionalnej udzielanej przedsiębiorcy na realizację dużego projektu inwestycyjnego, która nie wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej.
W zakresie zmian mających na celu jedynie doprecyzowanie wcześniejszych regulacji dodano przepis, w którym wprost zastrzeżono brak możliwości wydania decyzji o wsparciu w przypadku inwestycji odtworzeniowych. Inwestycje polegające na zastąpieniu starych i zużytych urządzeń nowymi, nawet bardziej wydajnymi (dzięki którym przedsiębiorstwa mogłyby np. utrzymać produkcję na stałym poziomie lub nawet poprawić jakość produktu), nie mogą być zaliczone do kosztów poniesionych w ramach nowej inwestycji. Jako przykład inwestycji odtworzeniowej należy wskazać: naprawy, remonty, nakłady niezbędne do odtworzenia majątku, wymiana poszczególnych elementów procesu produkcyjnego bez jego całościowej zmiany.
W nowelizacji podano również definicję warunków rynkowych poprzez odwołanie do rozporządzenia GBER. Są to zatem warunki transakcji między umawiającymi się stronami, które nie różnią się od tych, jakie określiłyby niezależne przedsiębiorstwa, i nie zawierają jakiegokolwiek elementu zmowy. Każda transakcja, która wynika z otwartego, przejrzystego i niedyskryminującego postępowania, jest uznawana za spełniającą zasadę ceny rynkowej.
Wreszcie, w ślad za rozporządzeniem GBER, doprecyzowano zapis mówiący, że nowa inwestycja realizowana przez duże przedsiębiorstwa na terenie województwa dolnośląskiego, województwa wielkopolskiego lub niektórych gmin regionu warszawskiego może otrzymać wsparcie tylko na inwestycję inicjującą nową działalność gospodarczą, a nie jak dotychczas na rzecz nowej działalności.
Należy podkreślić, że w odniesieniu do wydanych już decyzji stosuje się przepisy dotychczasowe.
